ŚWIATOWY DZIEŃ bez TYTONIU

31 maja 2019 r.

„Tytoń i zdrowie płuc”

Corocznie, począwszy od 1988 roku – 31 maja – obchodzony jest Światowy Dzień bez Tytoniu.
W tegorocznej edycji zwrócona jest szczególna uwaga na zdrowie płuc i odtytoniowe choroby układu oddechowego.

Realizowana akcja jest częścią programu Europy wolnej od dymu tytoniowego, która została przyjęta
na Konferencji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

Podstawowym celem podejmowanych działań jest zwrócenie uwagi na aspekty zdrowotne, społeczne, ekonomiczne palenia tytoniu. Dzień ten ma również zachęcić do 24-godzinnego okresu abstynencji
od wszystkich form konsumpcji tytoniu na całym świecie.

Światowy Dzień bez Papierosa został ustanowiony przez WHO ze względu na rosnącą liczbę osób uzależnionych i pacjentów ze schorzeniami wywoływanymi przez palenie papierosów – głównie nowotworami płuc, przełyku, krtani, gardła czy trzustki.

Na całym świecie po papierosy sięga regularnie ponad miliard osób, z czego ok. 200 mln to kobiety. Jeśli nie podjęte zostaną pilne działania zapobiegawcze, do roku 2030 tytoń może doprowadzić do zgonu ponad osiem milionów ludzi, z czego 2,5 miliona stanowić będą kobiety.

Rak płuc. Palenie tytoniu jest główną przyczyną raka płuc, odpowiedzialną za ponad dwie trzecie zgonów
z powodu raka płuc na całym świecie. Drugie narażenie na dym w domu lub w miejscu pracy zwiększa ryzyko raka płuc. Rzucenie palenia może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka płuc: po 10 latach rzucania palenia ryzyko zachorowania na raka płuc spada o około połowę.

Przewlekła choroba układu oddechowego. Palenie tytoniu jest główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), stanu, w którym gromadzenie się śluzu wypełnionego ropą w płucach powoduje bolesny kaszel i bolesne trudności w oddychaniu. Ryzyko rozwoju POChP jest szczególnie wysokie wśród osób, które zaczynają palić w młodym wieku, ponieważ dym tytoniowy znacznie spowalnia rozwój płuc. Tytoń zaostrza również astmę, która ogranicza aktywność i przyczynia się do niepełnosprawności. Wczesne zaprzestanie palenia jest najskuteczniejszym sposobem na spowolnienie postępu POChP i poprawę objawów astmy.

Gruźlica (TB) uszkadza płuca i zmniejsza czynność płuc, co dodatkowo pogarsza palenie tytoniu. Składniki chemiczne dymu tytoniowego mogą wywoływać utajone infekcje gruźlicy, na które zaraża się około jednej czwartej wszystkich ludzi. Aktywna gruźlica, połączona ze szkodliwym wpływem palenia tytoniu na zdrowie płuc, znacznie zwiększa ryzyko niepełnosprawności i śmierci z powodu niewydolności oddechowej.

Przez całe życie. Niemowlęta narażone wewnątrzmacicznie na toksyny dymu tytoniowego, poprzez palenie przez matkę lub narażenie matki na bierne palenie, często doświadczają zmniejszonego wzrostu i funkcji płuc. Małe dzieci narażone na bierne palenie są narażone na ryzyko wystąpienia i zaostrzenia astmy, zapalenia płuc i zapalenia oskrzeli oraz częstych infekcji dolnych dróg oddechowych.

Na całym świecie szacuje się, że 165 000 dzieci umiera przed 5 rokiem życia z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych spowodowanych biernym paleniem. Ci, którzy żyją w dorosłości, nadal cierpią
na konsekwencje zdrowotne narażenia na dym z drugiej ręki, ponieważ częste infekcje dolnych dróg oddechowych we wczesnym dzieciństwie znacznie zwiększają ryzyko rozwoju POChP w wieku dorosłym.

Zanieczyszczenie powietrza. Dym tytoniowy jest bardzo niebezpieczną formą zanieczyszczenia powietrza
w pomieszczeniach: zawiera ponad 7 000 chemikaliów, z których 69 powoduje raka. Chociaż dym może być niewidoczny i bezwonny, może pozostawać w powietrzu przez pięć godzin, narażając narażonych na ryzyko raka płuc, przewlekłe choroby układu oddechowego i zmniejszoną czynność płuc.

Informacje ze strony WHO